O nas

Wybrane osiągnięcia WIHE


Laureaci drugiej edycji programu KOŚCIUSZKO

Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii im. gen K. Kaczkowskiego został laureatem drugiej edycji programu badań naukowych z obszaru obronności realizowanych przez polskich naukowców powracających z zagranicznych ośrodków naukowych pn. KOŚCIUSZKO. Celem Programu jest m.in. wsparcie powrotu do kraju polskich naukowców, którzy po opuszczeniu kraju podjęli pracę w zagranicznych ośrodkach naukowych, chcących powrócić do Polski i podjąć badania naukowe w uczelniach, instytutach badawczych i szpitalach klinicznych nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej.
czytaj więcej



Nowatorskie wyniki badań dotyczące mechanizmów odpornościowych śluzówki pochwy w przebiegu infekcji wirusem HSV-2 opublikowane w prestiżowym czasopiśmie Nature Immunology (17: 150-158, 2016) (IF 2015/2016 19,381)

Nature Immunology

W 2016 roku Pani dr hab. n. med. Małgorzata Krzyżowska, prof. nadzw. WIHiE, została współautorem pracy opublikowanej w prestiżowym czasopiśmie Nature Immunology, przedstawiającej wyniki badań prowadzone przez naukowców z kilku krajów - Danii, USA, Belgii, Szwecji i Polski, opisującej nieznane dotąd mechanizmy obronne, jakie zachodzą w śluzówce pochwy w zetknięciu z wirusem opryszczki typu 2 (HSV-2). Mechanizmy te zaczynają zachodzić już w ciągu pierwszej doby od pojawienia się wirusa na śluzówce. Dotąd, jeśli chodzi o śluzówkę pochwy, znano tylko mechanizmy obronne, które pojawiają się po 48 godzinach od kontaktu z patogenem. Naukowcy dokładnie zbadali sposób, w jaki organizm rozpoznaje zewnętrzną strukturę wirusa i uruchamia dalszą serię działań. Dzięki temu uzyskane obserwacje mają duży potencjał aplikacyjny i stanowią podstawę do tworzenia nowych leków, które będą naśladowały strukturę zewnętrzną wirusa i wywoływały szybką reakcję organizmu.

Link do publikacji: www.nature.com/ni/journal/v17/n2/index.html

Serdecznie gratulujemy !


Osiągnięcia w zakresie kształcenia kadry specjalistów w dziedzinie epidemiologii

WIHE jest jedną z nielicznych jednostek wpisanych na listę uprawniającą do prowadzenia specjalizacji z epidemiologii, prowadzoną i nadzorowaną przez Ministra Zdrowia za pośrednictwem CMKP. Posiadamy zgodę na prowadzenie specjalizacji dla 34 osób posiadających zawodowe tytuły lekarza lub magistra. Kształcenie trwa 3 lata. Uczestnicy odbywają w tym czasie staże oraz biorą udział w wykładach, ćwiczeniach i seminariach w jednostce szkolącej. W latach 2009-2012 specjalizację z epidemiologii prowadzonej w WIHE ukończyło 24 osoby a 33 osoby są w trakcie specjalizacji.


14th International Congress of Radiation Research (ICRR'2011, 28.08 - 01.09.2011)

Światowej rangi wydarzenie naukowe pod patronatem: Polskiej Prezydencji w Radzie UE i Ministra Gospodarki. ICRR'2011 był organizowany przez Polskie Towarzystwo Badań Radiacyjnych (Prezes - prof. dr hab. Marek K. Janiak, kierownik Zakładu RiOR WIHE). Pracownicy WIHE stanowili znaczną część składu Komitetu Organizacyjnego (Przewodniczący - prof. dr hab. Marek K. Janiak, Sekretarz - dr Ewa M. Nowosielska oraz dr.hab. Wanda Stankiewicz-Szymczak, dr Aneta Cheda, dr Jolanta Wrembel-Wargocka). Organizowane co 4 lata kongresy ICRR stanowią największe zgromadzenie naukowców zajmujących się badaniami mechanizmów działania i skutków bio-medycznych promieniowania jonizującego i niejonizującego oraz badaniami nad praktycznym wykorzystaniem promieniowania w przemyśle i medycynie.WIHE przyznało 5 stypendiów. Liczba uczestników wyniosła 1077 osób, a referaty uczestników zagranicznych stanowiły 92%.


Czynny udział w programie nadzoru nad grypą, koordynowanym przez Global Emerging Infections Surveillance (GEIS, USA) 2009 - 2012

W latach 2009-2012 ODiZZB WIHE w Puławach czynnie uczestniczył w programie nadzoru nad grypą, koordynowanym przez GEIS (USA). Program obejmował analizy epidemiologiczne i sieć laboratoriów wirusologicznych na całym świecie a jego celem było monitorowanie sytuacji epidemiologicznej w skali globalnej, ze szczególnym naciskiem na nowo pojawiające się szczepy wirusa grypy o nieznanym potencjale w kontekście zagrożeń dla personelu wojskowego. W ramach akcji monitorującej w kolejnych sezonach grypowych personel WIHE, we współpracy z lekarzami z wojskowych punktów opieki zdrowotnej pobierał próbki od pacjentów z objawami grypopodobnymi i poddał je nieodpłatnym testom laboratoryjnym. Badania prowadzono z użyciem zaawansowanych technik molekularnych, a uzyskane wyniki umożliwiły szczegółową wielokierunkową diagnostykę wirusologiczną pacjentów.


Opracowanie konstrukcji urządzenia DOZYMETR MIKROFALOWY

Opracowanie konstrukcji urządzenia nastąpiło w latach 2009-2010. W 2011 r. dokonano w warunkach operacyjnych demonstracji prototypu stacji dozymetrycznej do oceny narażenia personelu na impulsowe pola radiolokacyjne (rejestrator szerokopasmowy mierzący promieniowanie elektromagnetyczne w paśmie pracy silnych źródeł radiolokacyjnych 1-4 GHz). Wielkość mierzonego pola w impulsie wynosi od 1W/m2 do 15000 W/m2. Jest to unikalny w skali świata, miernik silnych impulsowych mikrofalowych pól (radarów).


Opracowanie i konstrukcja lidara średniego zasięgu do wykrywania skażeń biologicznych w postaci chmury oraz bazy danych biofizycznych - determinantów bioaerozoli

WIHE wzięło udział w opracowaniu i konstrukcji lidara średniego zasięgu do wykrywania skażeń biologicznych w postaci chmury. Projekt został zrealizowany z Instytutem Optotechniki WAT. Lidar m.in. stanowił zabezpieczenie biologiczne strefy kibica podczas Euro 2012. W obrębie tego samego obszaru badawczego opracowano bazę danych biofizycznych dla bioaerozoli stanowiących zagrożenie dla zdrowia publicznego, którą następnie opisano w cyklu 6 publikacji (Spectrochim Acta Part A. Molecular and Biomolecular Spectroscopy, Journal of Aerosol Science, Inżynieria i Aparatura Chemiczna, Biuletyn WAT) o łącznej punktacji MNiSW: 108 pkt.


Opracowanie zbioru medycznych norm obronnych NO-04/06 w latach 2009 - 2012 pt.: "Bezpieczeństwo i higiena pracy - ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym i inną bronią masowego rażenia"

Opracowane w WIHE wytyczne stanowią pierwszy w Resorcie Obrony Narodowej dokument określający ogólne wymagania w zakresie profilaktyki i ochrony w misjach zagranicą w zasięgu promieniowania elektromagnetycznego 0-300 GHz. Opracowanie obejmuje również zasady tworzenia i stosowania znaków bezpieczeństwa, obronę przed bronią masowego rażenia różnego typu, w tym chemiczną, szkolenie medyczne i szczepienia ochronne w wojskach uczestniczących w operacjach NATO. Jest unikalnym rozwiązaniem w zakresie oszacowania narażeń żołnierzy/pracowników na promieniowanie elektromagnetyczne.


Najważniejsze projekty zrealizowane/realizowane przez WIHE

  1. 1997-2000 - projekt celowy pt.: „Żywienie”
  2. 1998-2001 - projekt badawczy pt.: „Analiza próbek biologicznych osobników skażonych iperytem siarkowym jako metoda diagnostyczna i korygująca postępowanie lecznicze” realizowany we współpracy z TNO Prins Maurits Laboratory w Rijswijk, Holandia
  3. 1999-2003 - koordynacja projektu badawczego z 4. Programu Ramowego Komisji Europejskiej INCO-COPERNICUS ERB CT15 IC980303 pt.: „Ocena skutków biologicznych i ryzyka zdrowotnego narażenia na pola radio- i mikrofalowe w warunkach zawodowych i środowiskowych
  4. 2000-2002 - projekt celowy pt.: „Identyfikacja czynników broni biologicznej”
  5. 2001-2003 - projekt badawczy w ramach tzw. NATO Linkage Grant pt.: „Wpływ promieniowania jonizującego na proces angiogenezy w nowotworach” realizowany we współpracy z Instytutem Radiobiologii Bundeswehry
  6. 2003-2005 - projekt celowy pt.: „Nowoczesna strategia postępowania profilaktycznego i terapeutycznego przy skażeniu bojowymi substancjami trującymi”
  7. 2004-2005 - projekt o kryptonimie „MIDAS” pt.: „Mobilne Laboratorium Obrony przed Bronią Masowego Rażenia w części dot. Skażeń Biologicznych” realizowany we współpracy z Wojskowym Instytutem Chemii i Radiometrii
  8. 2004-2006 - projekt celowy pt.: „Szybka detekcja ekspozycji ludzi na promieniowanie jonizujące dla oceny skutków ataków terrorystycznych, awarii radiacyjnych i działań wojennych z użyciem broni jądrowej”
  9. 2005-2006 - projekt celowy pt.: „Żywienie wojskowego personelu lotniczego z uwzględnieniem specyfiki pilotażu wysokomanewrowych samolotów bojowych oraz pełnienia służby w odmiennych warunkach klimatycznych
  10. 2005 - projekt o kryptonimie „FABIOLA”, finansowany w ramach panelu technologicznego CEPA13 „Radiological, Chemical and Biological Defence” Grupy Zachodnio-Europejskiej ds. Uzbrojenia (WEAG), realizowany we współpracy z Wojskową Akademią Techniczną; celem projektu było opracowanie metod szybkiej detekcji czynników broni biologicznej poprzez analizę wzbudzanej światłem laserowym swoistej fluorescencji drobnoustrojów żywych oraz przetrwalników
  11. 2006-2008 - zadania dot. monitoringu i modelowania zagrożeń bronią masowego rażenia oraz zarządzania kryzysowego zabezpieczeniem medycznym w aglomeracji warszawskiej w sytuacji ujawnienia ogniska choroby wysokozaka¼nej lub ataku terrorystycznego z użyciem broni biologicznej, chemicznej i/lub radiologicznej/nuklearnej, realizowane w ramach w projektu zamawianego MNiSW nr PBZ-MNI-011/013/2004 pt.: „Modele zagrożeń aglomeracji miejskiej wraz z systemem zarządzania kryzysowego na przykładzie m.st. Warszawy”
  12. 2009-2011 - projekt "Żołnierz jako broń precyzyjna- pakiety i zestawy: ochrona przed NBC i zagrożeniami środowiskowymi;żywienie i farmakoterapia-przetrwanie w trudnych warunkach i optymalizacja wydolności psychofizycznej; medyczny - opatrunki aktywne biologicznie" (Lider - WIHE, pozostali partnerzy: , Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej, Instytut Farmaceutyczny, Zakład Produkcji Sprzętu Medycznego "Ravimed"). Celem projektu było opracowanie oraz przygotowanie do produkcji innowacyjnych indywidualnych medycznych pakietów wyposażenia żołnierza, używanych do stosowania na kolejnych poziomach pomocy medycznej w warunkach misji bojowych. Opracowane pakiety są planowane do wdrożenia przez Siły Zbrojne RP (Program Operacyjny "Indywidualne Systemy Walki - TYTAN")
  13. 2011-2014 - "Mobilne laboratorium do poboru próbek środowiskowych i identyfikacji zagrożeń biologicznych" (Lider - Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii, w konsorcjum 12 instytucji, w tym 4 przedsiębiorstwa przemysłowe). Celem projektu było opracowanie mobilnego systemu automatycznego pobierania i analizy próbek środowiskowych skażonych czynnikami broni biologicznej. System stworzono w oparciu o oryginalne polskie technologie (np. robotyzację procesu pobierania próbek, miniaturyzację analiz biochemicznych), umożliwiające bezpieczne działanie personelu wojskowego i służb wczesnego reagowania w środowisku skażenia szczególnie niebezpiecznymi czynnikami biologicznymi.

Wśród licznych standardów opracowywanych na potrzeby Sił Zbrojnych R.P. należy podkreślić zaprojektowanie i opracowanie do wdrożenia:


Pracownicy Instytutu są ekspertami w ocenie możliwości ratyfikacji i implementacji porozumień standaryzacyjnych (STANAG) NATO i innych międzynarodowych i krajowych aktów prawnych dotyczących obrony i ochrony przed bronią masowego rażenia.

płk dr Oktawiusz Antkowiak jest Konsultantem Wojskowej Służby Zdrowia w Dziedzinie Toksykologii.