Projekt badawczy NCN w ramach konkursu PRELUDIUM
„Analiza porównawcza endolizyn kodowanych przez bakteriofagi lityczne wobec laseczek wąglika”.
Kierownik projektu: mgr Aleksandra Nakonieczna
Założeniem i celem projektu jest w pierwszej kolejności dokonanie wyboru z kolekcji naszego laboratorium 4-6 bakteriofagów (wirusów infekujących bakterie) zjadliwych wobec laseczek wąglika Bacillus anthracis. Podstawowym kryterium selekcji będzie różnorodność genetyczna (wzory restrykcyjne) i zakres gospodarza. Następnym krokiem będzie próba sklonowania kodowanych przez nie endolizyn, enzymów o zdolności rozkładania peptydoglikanu bakterii. Głównym celem projektu będzie analiza porównawcza sekwencji aminokwasowych uzyskanych w ten sposób białek oraz ocena ich aktywności bakteriobójczej wobec komórek wegetatywnych B. anthracis i innych bakterii z grupy B. cereus, a w szczególności wobec endospor. Fagi kodujące nieopisane dotąd lizyny będą poddane dokładnej charakterystyce (morfologia, plon faga, efektywność i dynamika infekcji), w tym ocenie zdolności wiązania się do spor. Bakteriofagi wyizolowane do tej pory i otrzymane kodowane przez nie endolizyny działają litycznie wyłącznie na komórki wegetatywne. Najbardziej znaną lizyną kodowaną przez faga infekującego B. anthracis jest PlyG z faga Gamma, cechująca się wysoką specyficznością i dużym potencjałem w walce z laseczkami wąglika, jednakże jedynie umiarkowanie skuteczna w degradacji spor, nawet w obecności induktorów kiełkowania. Izolowanie nowych fagów oraz produkcja ich enzymów litycznych o potwierdzonej aktywności wobec przetrwalników mogłaby pozwolić na bardziej skuteczną walkę z tym groźnym patogenem.